Büyük Harflerin Yazımı

1- Cümleler büyük harf ile başlar.

Örnek:

• Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.
• İçeri girdiğinde herkes ona bakıyordu.

2- Cümle içerisinde tırnak içerisine alınarak aktarılan cümleler büyük harfle başlar.

Örnek:

• Nietzsche’nin “Müziğin sesini duymayanlar, dans edenleri deli sanırlar.” sözünü ilk duyduğunda ortam bir süre sessizleşmişti.

3- İki noktadan sonra başlayan cümleler büyük harfle başlar.

Örnek:

• Sizin için tek tavsiyem: Bu işi bir an önce bırakın.

NOT: Eğer iki noktadan sonra başlayan ifade bir cümle niteliği taşımıyorsa büyük harfle başlamaz.

Örnek:

• Marketten alınacaklar listesi: süt, yumurta, şeker ve ekmek.

4- İnsan isim ve soy isimleri veya takma adlar da büyük harfle başlar.

Örnek:

• Mustafa Kemal Atatürk, Necip Fazıl Kısakürek, Orhan Pamuk.
• Cep Herkülü (Naim Süleymanoğlu), Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman)

5- İsimlerden önce veya sonra gelen unvan, meslek, lakap, rütbe ve saygı sözleri büyük harfle başlar.

Örnek:

• Doktor Neslihan, Binbaşı Ali, Ömer Bey şeklinde örnekler çoğaltılabilir.

6- Hayvanlara verilen özel isimler büyük harfle başlar.

Örnek:

• Boncuk, Bulut, Paşa, Çiko, Gofret şeklinde örnekler çoğaltılabilir.

7- Akrabalık bildiren sözcükler (anne, baba, hala, dayı vb…) normalde büyük harfle yazılmaz ancak başa getirilirse veya lakap yerine kullanıldığında büyük harfle yazılır.

Örnek:

• Nene Hatun, Müslüm Baba gibi örnekler verilebilir.

8- Hitap sözcükleri büyük harfle başlar.

Örnek:

• Sevgili Arkadaşlar, Değerli Büyüklerim gibi örnekler verilebilir.

9- Makam veya unvan isimleri cümlede özel ismin yerine kullanılıyorsa büyük harfle başlar.

Örnek:

• Profesör bugün önemli bir duyuru yapacak.

10- Millet isimleri ve dil, lehçe adları büyük harfle yazılır.

Örnek:

• Fransız, Türk, Rus şeklinde örnekler çoğaltılabilir.
• Türkçe, İngilizce, Almanca şeklinde örnekler çoğaltılabilir.

11- Cümle içerisinde devlet isimlerinin baş harfleri de büyük yazılır.

Örnek:

• Bu yaz tatil için Amerika Birleşik Devletlerine gitmeyi düşünüyoruz.
• “Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır, ancak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.” (M. Kemal Atatürk)

12- Mezhep ve din adları ve bu mezhep ya da dinlere mahsup kişileri bildiren isimlerde büyük harfle başlar.

Örnek;

• İslamiyet, Müslüman, Hristiyan, Yahudi, Hanefilik şeklinde örnekler çoğaltılabilir.

13- Gezegen ve yıldız isimleri de büyük harfle başlar ancak güneş, dünya, ay gibi sözcükler gezegen anlamı dışında kullanılıyorsa büyük harfle başlamaz.

Örnek:

• Mars, Jüpiter, Büyük Ayı şeklinde örnekler çoğaltılabilir.
• Duyduklarından sonra adeta dünyası kararmıştı. (Görüldüğü üzere burada dünya kelimesi gezegen anlamı içermediği için küçük harfle yazılmıştır)

14- Kıta, ülke, il, ilçe gibi adlar da büyük harfle başlar.

Örnek:

• İstanbul, Afrika, Lüleburgaz şeklinde örnekler çoğaltılabilir.

NOT: Cümle içerisinde il, ilçe, köy gibi özel olan isimler büyük harfle başlar ancak bu isimler ile oluşturulmuş ve özel isme dahil olmayan tamlamalarda yalnızca özel isim büyük harfle başlar.

Örnek: İzmir ili, Adapazarı ilçesi gibi.

NOT: Adreslerin yazımında yer alan mahalle, cadde, sokak, bulvar isimleri de büyük harfle başlar.

Örnek: Atatürk Bulvarı, Yiğit Sokak, Bağlar Caddesi gibi.

15- Deniz, nehir, göl adları gibi adlar büyük harfle başlar.

Örnek:

• Erciyes Dağı, Van Gölü, Çanakkale Boğazı şeklinde örnekler çoğaltılabilir.

16- Saray, han, kule gibi yapıt adlarının baş harfleri büyük harfle yazılır.

Örnek:

• Kız Kulesi, Dolmabahçe Sarayı, Çankaya Köşkü gibi örnekler çoğaltılabilir.

17- Kurum ve kuruluş adlarının tüm baş harfleri büyük harfle yazılır.

Örnek:

• Türkiye Büyük Millet Meclisi, Galatasaray Lisesi, Hacettepe Üniversitesi gibi örnekler çoğaltılabilir.

18- Kanun, yönetmelik veya genelge adlarının da her kelimesi büyük harfle başlar.

Örnek:

• İmar Kanunu, İskan Kanunu, Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik şeklinde örnekler çoğaltılabilir.

NOT: Kurum, kuruluş, yönetmelik, kanun, sanat eseri adları yazılırken sadece kelimelerin ilk harfleri büyük harfle yazılıyorsa aralarda yer alan bağlaçlar (ve, ile, ya, veya, yahut) küçük harfle yazılır. Ancak kelimelerin tamamı büyük harfler ile yazılıyorsa bağlaçlarda büyük harfle yazılır.

Örnek:

• Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı
• TÜRKİYE CUMHURİYETİ GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI

19- Sanat eserleri, kitap, dergi, gazete isimleri de büyük harfle başlar ancak kitap, dergi, gazete gibi kelimeler özel ada dahil değil ise küçük harfle yazılır.

Örnek:

• İstiklal Marşı, Hürriyet, Kürk Mantolu Madonna, İnci Küpeli Kız şeklinde örnekler çoğaltılabilir.
• Ancak Milliyet gazetesi ya da Kaplumbağa Terbiyecisi tablosu derken buradaki gazete ve tablo kelimeleri özel isme dahil değildir ve küçük harfle yazılır.

20- Dini yada milli bayramlar veya anma günleri de büyük harfle başlar.

Örnek:

• Ramazan Bayramı, Cumhuriyet Bayramı, Anneler Günü gibi örnekler çoğaltılabilir.

21- Çağ, dönem, veya tarihi olaylar da büyük harfle başlar.

Örnek:

• Orta Çağ, Tanzimat Dönemi gibi örnekler çoğaltılabilir.

22- Tabela veya levha üzerindeki ifadeler de büyük harfle başlar.

Örnek:

• Çıkış, Müdür Yardımcısı, Danışma gibi örnekler çoğaltılabilir.

Tarihlerin Yazımı

1- Belirli bir tarihi belirten gün ve ay adları büyük harfle başlar.

Örnek:

• 13 Nisan 2024 Cumartesi günü
• 10 Kasım 1938
• Bu sene KPSS 14 Temmuz’da yapılacak.

2- Belirli bir tarih söz konusu değilse ay ve gün adları küçük harfle yazılır.

Örnek:

• Üniversite bu sene eylülün ilk haftası açılacakmış.
• Toplantıları genelde pazartesi günleri yaparız.

Sayıların Yazımı

1- Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı ve küçük harfle yazılır.

Örnek:

• yedi yüz otuz iki
• bin beş yüz kırk sekiz

2- Saat, ölçü, para tutarı gibi ifadeler rakamla yazılır.

Örnek:

• Toplantının saati 15.45 olarak değiştirildi.
• Aldıklarımız toplamda 40.000 lira tuttu.
• Eve gelirken 2 kilo patates alır mısın?

3- Sayılara getirilen ekler kesme işareti ile ayrılır ve getirilen ekler söyleşiye uygun olmalıdır.

Örnek:

• Mustafa Kemal Atatürk 1919’da Samsun’a çıkmıştır.
• Son yapılan sınavda 3’üncü olmuştu.
• 12.00’da müsait misiniz?

Yönlerin Yazımı

1- Yer-yön bildiren sözcükler eğer özel isimden sonra geliyorsa küçük harf ile ancak özel isimden önce geliyorsa büyük harfle başlar.

Örnek:

• “Önümüzdeki ilk tatilde Doğu Karadeniz turu yapmayı çok istiyoruz.”
• “Önümüzdeki ilk tatil planımızı Karadeniz’in doğusuna yapmayı istiyoruz.”

2- Yön bildiren sözcükler özel isim yerine (bölge veya ülke) kullanılırsa büyük harfle yazılır.

Örnek:

• Kültür sanat gelişmelerinde son dönemlerde Doğu ön plana çıkmaktadır.
• Balıkçılık denildiğinde Kuzey’den öğreneceğimiz çok şey var.